Waaraan kun je herkennen dat je stress hebt? Wanneer is stress overmatig en wordt het tijd om een stapje terug te nemen. In dit artikel leggen we kort uit wat stress is en hoe je het bij jezelf kunt herkennen.
Het stresssysteem
Om stress te kunnen herkennen, is het handig om te weten wat stress eigenlijk is. Het stresssysteem in ons lichaam is bedoeld om ons te beschermen tegen allerlei gevaren van buitenaf. Bepaalde hersengebieden (vooral de amygdala en de hippocampus) scannen voortdurend op gevaar. Als ze dat gevaar waarnemen, maken ze ons lichaam klaar om daar op te reageren.
Dat doen ze door bepaalde stoffen uit te scheiden (zoals adrenaline) die het lichaam klaarmaken om te vechten of te vluchten. De spijsvertering wordt vervolgens “uitgezet” omdat daar in een bedreigende situatie even geen vraag naar is. Ook je prefrontale hersenschors, die gemaakt is voor complexe taken, wordt op een zijspoor gezet want voor ingewikkelde overpeinzingen is geen tijd.
Daarnaast wordt er cortisol aangemaakt die er voor zorgt dat er voldoende glucose beschikbaar komt in het lichaam. Die glucose is namelijk brandstof om snel te kunnen reageren. Cortisol zet onze voortplantingsfuncties uit, want ook daar is even geen vraag naar in gevaarlijke situaties.
Stress symptomen
Nu je weet hoe het stresssysteem werkt, kun je ook goed voorstellen wat symptomen van stress zijn:
-Weinig trek in eten. Mensen die erg gestresst zijn vallen niet zelden flink af (Sommige mensen gaan echter veel eten om met de stress om te gaan en zij vallen uiteraard niet af).
-Moeilijk kunnen nadenken op de lange termijn. Geen overzicht meer kunnen krijgen of grip op de situatie.
-Moeite met concentratie.
-Een opgejaagd gevoel, moeilijk meer tot rust kunnen komen.
-Verhoogde hartslag en een hoge bloeddruk. Deze twee kunnen zorgen voor duizeligheid en hoofdpijn.
-Weinig zin in seks.
Zoals je ziet zijn alle stress symptomen te verklaren uit het feit dat je lichaam klaargemaakt is om te vechten of te vluchten. Systemen die niet direct nodig zijn (voortplanting, lange termijn planning, concentratie) worden uitgezet en systemen die helpen bij directe actie worden opgevoerd totdat ze op scherp staan (verhoogde bloeddruk, verhoogde hartslag).
Beter omgaan met stress
Op zichzelf is het geen probleem om gestresst te zijn. Het is een heel natuurlijke reactie op uitdagende situaties. Pas als je niet meer kunt herstellen van stress, wordt het problematisch. Het kan dan voorkomen dat je gespannen blijft, dat je hoge bloeddruk voor medische problemen zorgt en dat je op de lange termijn je focus uit het oog verliest. Je hebt dan ook een verhoogde kans op problemen zoals burnout (al komt daar over het algemeen nog meer bij kijken).
Het IvPP helpt mensen om beter te leren omgaan met stress om zo langdurige problematiek zoals burnout te voorkomen. We sturen op langdurige inzetbaarheid door je energie te vergroten en je weer vitaal te maken. Lees hier meer over onze vitaliteitscoaching.
Brouteers zijn professionals met een rebels randje en altijd op zoek naar goud. Lees verder als jij meer weten over wie we zijn of hoe we werken. Heb je vragen? Neem dan contact met ons op!
