Voor ons onderzoek naar de geluksmeter bekijken we verschillende modellen van werkgeluk, zoals Perma, die binnen de (positieve) psychologie in omloop zijn. Als aardigheid presenteren we hier een aantal van die modellen, die wellicht gedurende de komende maanden aangevuld zullen worden als we er nog meer vinden. Weet je nog een ander model? Dan graag reageren onder aan deze post:
PERMA
De geluksmeter van Martin Seligman is gebaseerd op dit model. Seligman gaat er vanuit dat geluk bestaat uit vijf factoren:
- Positive emotion: gevoelens zoals hoop, plezier en inspiratie
- Engagement: betrokkenheid bij je activiteiten. Ook wel omschreven als Flow.
- Relations: een goede omgang met anderen.
- Meaning: een hoger doel in je leven hebben of het idee hebben dat je iets bijdraagt aan je omgeving.
- Achievement: presteren, jezelf uitdagen en de mogelijkheid hebben om je vaardigheden te versterken.
Deze vijf factoren samen maken dat iemand gelukkig is. Het PERMA-model is geopperd in het boek Flourish.
Self-determination Theory
Formeel is dit geen theorie over geluk, maar over motivatie. Aangezien motivatie op het werk natuurlijk een groot goed is, nemen we hem hier toch mee.
Volgens Deci en Ryan wordt motivatie bepaald door drie factoren:
- Autonomie: het gevoel hebben dat je sturend optreedt in je eigen leven en dat je beslissingen kunt maken die overeen komen met je eigen identiteit.
- Competence: Het gevoel hebben dat je controle kunt uitoefenen en je vaardigheden steeds beter worden.
- Relatedness: Contact hebben met anderen en om hen geven, je verbonden voelen.
Het aardige in deze theorie is dat er gesteld wordt dat mensen aldus van nature geneigd zijn om zichzelf te laten gelden en actief te zijn, maar dat de sociale omgeving dit wel moet ondersteunen. Als deze drie factoren niet ondersteund worden, zullen ze met andere woorden ook niet tot wasdom komen.
Ryff zes factoren model
Het model met de minst aansprekende naam, maar wel veel empirische ondersteuning (al is daar ook wel enige controverse over). Ryff gaat er vanuit dat geluk bestaat uit zes factoren:
- Automony: durven vertrouwen op je eigen mening en daar ook naar handelen.
- Environmental Mastery: het gevoel hebben dat je controle kunt uitoefenen op je eigen situatie.
- Personal growth: nieuwe ervaringen opdoen en blijven uitdagen hoe je over jezelf en de wereld denkt.
- Positive relations: contacten en verbinding hebben met anderen.
- Purpose in Life: een doel hebben in je leven.
- Self-Acceptance: jezelf accepteren met al je sterke punten en je tekortkomingen.
De controversie in dit model bestaat er vooral uit dat de factoren personal growth, purpose in life, self-acceptance, and environmental mastery in de praktijk sterk met elkaar correleren. In dat geval zou je een drie factoren model overhouden met autonomy, positive relations en een factor die we voor het gemak maar even Achievement noemen.
Engagement
Het model van engagement is een Nederlandse aangelegenheid. De professoren Arnold Bakker en Wilmar Schaufeli hebben veel onderzoek naar dit model gedaan. Net als het self-determination theory model is dit formeel niet een gelukstheorie, maar een theorie over bevlogenheid. Engagement is een psychologische staat die gekenmerkt wordt door:
- Vigor: een gevoel van enthousiasme
- Dedication: intrinsieke motivatie om met de opdracht bezig te zijn
- Absorption: het gevoel helemaal op te gaan in een taak
Het engagement model is vooral zo sterk omdat het ook een theorie heeft over de veroorzakers van engagement, zowel binnen het individu als binnen de organisatie. Binnen de organisatie gaat het daarbij vooral over het hebben van goede relaties en de mogelijkheid om te presteren. Bij het individu zijn het bijvoorbeeld eigenschappen zoals optimisme, self-efficacy en weerbaarheid die engagement versterken.
Conclusie (?)
Het valt op dat in ieder geval twee factoren bij elk model terugkomen: de mogelijkheid om te presteren en het hebben van sociale contacten. Daarnaast is er waarschijnlijk nog een factor die gaat over autonomie en/of betekenis. Als we nog meer modellen tegenkomen, zullen we die hier zeker delen.
Brouteers zijn professionals met een rebels randje en altijd op zoek naar goud. Lees verder als jij meer weten over wie we zijn of hoe we werken. Heb je vragen? Neem dan contact met ons op!
