Ben jij radicaal openhartig?

Volgens Kim Scott is dat precies wat er verkeerd gaat in veel teams. Zij pleit daarom voor radicaal openhartig leiderschap (Radical Candor). In dit blog leggen we je uit wat dat inhoudt en hoe je daarmee een goede feedback-cultuur creëert.

Feedback is niets meer dan terugkoppeling aan iemand over het effect van zijn of haar gedrag of prestaties. Negatief én positief. Het is waardevolle informatie die je kan helpen groeien als persoon, team of organisatie. Volgens Scott is feedback geven zelfs de belangrijkste taak van een leidinggevende. Je moet mensen vertellen wanneer ze hun werk goed doen en wanneer niet. Zonder feedback geen inzicht en dus ook geen verandering.

Scott pleit daarom voor radicaal openhartig leiderschap. Dit is een stijl van feedback geven waarbij je laat zien dat je oog hebt voor het persoonlijke aspect, maar dat je óók bereid bent om iemand uit te dagen. Het is een combinatie van hard en zacht, zakelijk en menselijk. Het idee is dat alles gezegd kan worden, als het vanuit een goede intentie komt. Zoals Steve Jobs zei: ‘You need to criticize in a way that does not call into question your confidence in someone’s abilities, but leaves not too much room for interpretation… and that’s a hard thing to do.’ Het is zoeken en balanceren, maar vooral wél doen.

Scott hanteert daarbij drie principes:

1. Zeg wat je denkt. Vooral negatieve feedback geven blijkt vaak een drempel. Het voelt ongemakkelijk, onbeleefd of misschien zelfs oneerlijk wanneer je weet dat iemand hard heeft gewerkt. Toch is het essentieel dat je altijd eerlijk bent.
2. Wees een gids. Een goede baas is niet een instructeur, maar een gids. Zorg dat jouw mensen zich veilig en vrij gaan voelen om zélf met een oplossing te komen.
3. Give a damn. Wees betrokken en kijk naar iemands persoonlijke ontwikkeling. Ondersteun jouw medewerkers hun doelen te bereiken, onafhankelijk van wat dit voor jou betekent. Of dit nu doorgroeien is of misschien een heel andere weg inslaan.

De filosofie van radicale openhartigheid is door Scott uitgewerkt in een kwadrant. Hierin worden de consequenties van het niet of verkeerd geven van feedback direct duidelijk. In het kwadrant staat de verticale as staat voor persoonlijke betrokkenheid (‘give a damn’) en de horizontale as voor direct uitdagen (eerlijke feedback).

Radicale openhartigheid staat in het vak rechtsboven (maximaal bekommeren én maximaal uitdagen) Dit is het deel in het kwadrant waar je naar moet streven. Het probleem, volgens Scott, is dat veel managers niet durven uitdagen. Ze zijn te bang om als agressief te worden gezien en in het vak rechtsonder te eindigen (minimaal betrokken, maximaal uitdagen). Wat er vervolgens gebeurt, is het tegenovergestelde: doordat ze juist wél betrokken zijn, durven ze niet meer uit te dagen. Ze zitten in het kwadrant in het vak linksboven.

We leggen het kwadrant uit aan de hand van een voorbeeld. Stel, je staat op het punt om een vergadering in te gaan en ziet dat een collega wat eten op zijn gezicht heeft. Wat doe je?

• Je zegt niets, want je wilt hem niet kwetsen. Dit past in het kwadrant linksboven: wel betrokken, niet uitdagen. Doordat jij niets zegt, heeft de ander geen kans om zich te verbeteren.
• Je zegt niets, want je hebt geen zin eventuele consequenties voor jezelf. Dit past in het vak linksonder: niet betrokken, niet uitdagen. Er is geen vertrouwen en er komt dus ook geen verandering.
• Je roept keihard, terwijl iedereen het hoort: ‘Hé! Er zit wat op je gezicht!’. Dit past in het kwadrant rechtsonder: niet betrokken, wel uitdagen. De opmerking zal je niet in dank worden afgenomen. Als er iets verandert, dan is het hooguit de sfeer. Die wordt slechter.
• Je loopt even naar hem toe en zegt subtiel: ‘Pssst, er zit wat op je gezicht.’ Dit past in het kwadrant rechtsboven: betrokken en uitdagen. Hij zal je dankbaar zijn en dit versterkt het vertrouwen. Dit is radicale openheid. Je bent eerlijk, maar mét aandacht voor de ander.

Feedback werkt het best wanneer je het direct geeft. Zo blijft er niets in de onderstroom. Dat is voor jezelf en voor ander wel zo prettig. Bovendien is het verreweg het meest effectief. Je kunt er namelijk gelijk iets mee doen. Wil jij aan de slag met radicale openhartigheid? Begin vandaag. Wees eerlijk en betrokken, maar daag wel uit. Daar kom jij en komt jouw team verder mee.