Leiderschap op afstand. Hoe stuur je mensen aan?

‘Het werk is niet veranderd. Waarom lukt dat thuiswerken bij ons niet? We doen gewoon wat we altijd deden.’ Dat is precies het probleem. Als de coronacrisis iets liet zien, dan is het vooral hoe sterk teams waren vóór alles veranderde. De crisis is niet de oorzaak van het probleem, maar de katalysator.

Oorzaak of gevolg?

Gezonde teams zijn wendbaar en weerbaar. Ze kunnen zich makkelijk aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Er is een sterk onderling vertrouwen, waardoor teamleden zich durven uitspreken. Problemen worden aangekaart én opgelost. Hierdoor verloopt de communicatie soepel en zijn de onderlinge verwachtingen duidelijk. Een gezond team opereert echt als groep: met elkaar voor één gemeenschappelijk doel. Gezonde teams hebben een solide basis, kunnen snel (om)schakelen en kunnen daardoor goed met veranderingen omgaan. De transitie naar het thuiswerken is voor gezonde teams niet meer dan een kleine hobbel in de weg.

Voor kwetsbare teams ligt dat anders. Is de basis wankel? Dan stort een kaartenhuis bij het minste zuchtje wind in. Een extra uitdaging – in dit geval de coronacrisis – is dan een katalysator van bestaande problemen. Bestaande uitdagingen gaan niet weg, maar worden juist groter. Had een team pre-corona al te maken met gebrekkige communicatie of niet-productieve meetings? Dan wordt dit alleen maar erger. Daarnaast worden teams geconfronteerd met nieuwe uitdagingen: van het instellen van de techniek tot het borgen van betrokkenheid en vertrouwen op afstand. Teams waarin een stabiele basis ontbreekt, gedijen daardoor minder goed in het ‘nieuwe normaal’.

De vijf frustraties van virtuele teams

Wij onderzochten de meest voorkomende frustraties bij het samenwerken op afstand. Aan de hand daarvan maakten we een top 5. Herken je één of meer frustratie(s) in jouw team? Geen zorgen. Als je ze herkent, betekent dat ook dat je er iets aan kunt doen. Daarbij speelt leiderschap een grote rol.

• Teamleden raken geïsoleerd. De communicatie is minder en de afstand is groter. Als de betrokkenheid bij aanvang al laag is, dan zakt dit steeds verder weg. Teamleden worden passief en raken geïsoleerd van de groep. Als teamleider kun je dit oplossen, door meer verbinding te zoeken.
• Verlies van teamcohesie. Zonder duidelijke visie of gemeenschappelijk doel is, gaan teamleden op eigen eilandjes zitten. Iedereen werkt hard, maar er wordt niet samengewerkt. Hierdoor is er geen synergie en blijft het resultaat beperkt. Als teamleider kun je dit oplossen door meer duidelijkheid te scheppen.
• Niet-productieve meetings. We zien elkaar minder in de wandelgangen, dus elk overleg wordt ingepland. Maar als de meetings niet goed worden voorbereid, dan kosten ze vooral veel tijd en energie. Als teamleider kun je dit oplossen door meetings beter te organiseren.
• Vervagen van de werk-privébalans. De keukentafel is opeens je werkplek. De laptop is altijd binnen handbereik, maar die huishoudelijke klusjes zijn dat ook. Beide werelden gaan door elkaar lopen. Als teamleider kun je dit oplossen door jouw teamlid te helpen met planning en structuur.
• Het ontstaan van een angstcultuur. Is er geen vertrouwen? Dan zullen teamleden zich niet snel uitspreken. De afstand versterkt dit. Hierdoor zal elke vorm van creativiteit, initiatief of tegengeluid inzakken. Als teamleider kun je dit oplossen, door te werken aan verbinding, betrokkenheid en transparantie.

Persoonlijke ontwikkeling

Denk je dat je meer uit jouw team kunt halen? Dan begint alles met inzicht. Inzicht in jouwzelf als leider en inzicht in de dynamiek van jouw team. Vanuit inzicht kun je werken aan persoonlijke ontwikkeling. Wie ben je? Welke impact heeft jouw gedrag op jouw team? Wat wil je graag zien? En hoe bereik je dat? Persoonlijk leiderschap kan jou daarbij helpen. Door leiderschap te nemen, kun je jouw team de goede kant op bewegen. Als het vertrouwen hoog is, dan is vrijwel alles bespreekbaar. Problemen worden benoemd, irritaties of wensen worden uitgesproken en doelen zijn duidelijk. Ze leiden niet tot frustraties, maar tot oplossingen. Je kunt daardoor sturen op doelen en verwachtingen écht waarmaken. Op persoonlijk en op professioneel vlak. Hierdoor voelen teamleden zich gehoord en gewaardeerd. Van kwetsbaar naar weerbaar. Klaar voor een volgende crisis.

Leading others

Gaan dingen in jouw team ook niet zoals je het graag zou zien? Ons programma Leading others kan jou helpen om de basis in jouw team te verstevigen.