De automatische piloot, we kennen hem allemaal. Je zou eigenlijk op de weg naar huis nog even stoppen bij de supermarkt, maar je wordt pas “wakker” als je de sleutel al in het slot van je voordeur hebt. De hele weg was je zo in gedachten verzonken, dat je niets van de reis gemerkt hebt. Hetzelfde kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer je in de lift staat en hij stopt een verdieping eerder dan je had verwacht. Je stapt automatisch uit en merkt pas buiten dat je op de verkeerde verdieping staat. In dit artikel wordt uitgelegd waarom dit gedrag niet werkt en hoe je meer aandacht kunt krijgen voor het heden met mindfulness.
Wanneer we met problemen geconfronteerd worden, reageren we daarop door ze te willen oplossen. In veel gevallen helpt dat goed. Je verzint een oplossing en je past die in de praktijk toe. Maar voor sommige problemen bestaat geen oplossing. Als je bijvoorbeeld zorgen hebt over je carrière of je relatie, valt daar over het algemeen niet zo één, twee drie wat aan te doen. Onze gedachten, die alleen een probleemoplossende modus kennen, trekken zich daar echter niets van aan. Zij blijven malen en malen in de overtuiging dat er uiteindelijk toch een oplossing gevonden wordt. Gedachten kunnen in dat opzicht lijken op wespen of bromvliegen die zich constant tegen een gesloten raam blijven werpen.
Een belangrijk doel van meditatie is het bewust worden van onze gedachten en de gevoelens die daar mee samenhangen. Door er bewust van te worden, leren we inzien dat we ze rustig hun gang kunnen laten gaan, zonder er al te veel aandacht aan te besteden. Negatieve gedachten die ons anders voortdurend van streek maakten, verworden dan tot een achtergrondkoor waar we weinig aandacht aan hoeven te besteden.
Dit bewustworden gebeurt tijdens de langere meditaties van drie kwartier of een uur. Daar leer je wat het betekent om je op bovenbeschreven manier te verhouden tot je gedachten. Op den duur is het echter zaak om dit gevoel ook in het dagelijks leven te hebben. Daartoe maakt men in de mindfulnessmeditatie onder andere gebruik van de drie minuten ademruimte. Hieronder beschrijf ik de inhoud van die korte meditatie:
- In de eerste minuut van deze meditatie richt je je aandacht op je ademhaling. Je constateert hoe de adem door je lichaam gaat en hoe je in en uit ademt. Als je afgeleid wordt door je gedachten, accepteer je het bestaan hiervan en keer je vervolgens weer terug naar je ademhaling.
- In de tweede minuut richt je je op gevoelens. Zowel lichamelijke gevoelens als emoties. Je concentreert je op de gewaarwordingen in je lichaam en op de emoties die je hebt.
- Tot slot kijk je een minuut naar je gedachten. Je registreert wat er in je opkomt, zonder te oordelen. Het is alsof je naar wolken kijkt die komen langsdrijven. Je registreert ze en duwt ze niet weg, maar gaat er ook niet op in. Ze zijn er alleen.
Zoals gezegd is deze meditatie alleen niet voldoende om het gewenste effect te bereiken. Ik geef het hier als voorbeeld zodat je begrijpt welk doel meditatie dient en om aan te geven dat meditatie niet vaag is. Zoals je boven kunt lezen, wordt er alleen van je verwacht dat je aandachtig kijkt naar wat er in je lichaam en je hoofd omgaat. Spirituele zaken komen er niet bij kijken.
Overigens is het zo dat mindfulnessmeditatie een goede basis kan zijn voor wie zich wil verdiepen in meer spirituele vormen van meditatie. De principes zijn namelijk hetzelfde. Omdat ik echter geen zen meester ben, ga ik daar verder niet op in.
Brouteers zijn professionals met een rebels randje en altijd op zoek naar goud. Lees verder als jij meer weten over wie we zijn of hoe we werken. Heb je vragen? Neem dan contact met ons op!
